Bình Dương được biết đến với những khu công nghiệp và khu nghỉ dưỡng nổi tiếng, nhưng thực sự các di tích lịch sử ở đây mang một giá trị thiêng liêng. Nhà tù Phú Lợi chính là một trong những chứng tích lịch sử quan trọng, phản ánh tội ác của đế quốc thực dân Pháp và Mỹ-Ngụy.
Lịch sử hình thành
Nhà tù Phú Lợi tại Bình Dương được xây dựng vào năm 1957 và đã trải qua nhiều biến cố lịch sử.
Trước năm 1958, nhà tù này giam giữ khoảng 100 tù nhân nam và 4 tù nhân nữ, đa phần là những người yêu nước và cách mạng. Sau 1 năm xây dựng, số lượng tù nhân tăng mạnh, lên tới 3.000 người vào năm 1958 và tiếp tục tăng lên 6.000 người cùng năm.
Năm 1958, chính quyền Mỹ Diệm có ý định đưa tù nhân ra Côn Đảo, nhưng do thời tiết xấu nên phải hoãn lại. Ngày 30/11/1958, quân Mỹ Diệm đã dùng biện pháp bỏ độc để tiêu diệt tù nhân. Trước tình hình này, các chiến sĩ cách mạng đã đấu tranh phá ngục và chiếm đài phát thanh để tố cáo tội ác, gây nên làn sóng phẫn nộ trên toàn thế giới. Kết quả, vào năm 1964 di tích nhà tù Phú Lợi chính thức bị giải tán.
“Địa ngục trần gian” của miền nam Việt Nam
Trong 8 năm tồn tại (1957-1964), Nhà tù Phú Lợi đã trở thành “địa ngục trần gian”, nơi chính quyền Mỹ-Diệm thực hiện những hình thức tra tấn dã man, đỉnh điểm là vụ đầu độc hàng trăm tù nhân chính trị vào năm 1958. Tuy nhiên, những chiến sĩ cách mạng, những người yêu nước ở đây đã thể hiện lòng kiên trung và tinh thần bất khuất, sẵn sàng hy sinh vì độc lập dân tộc.
Ngày nay, Nhà tù Phú Lợi đã trở thành “địa chỉ đỏ”, nơi giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ. Điều này nhắc nhở chúng ta về những hy sinh thầm lặng của các anh hùng dân tộc, và khẳng định quyết tâm bảo vệ nền độc lập, tự do mà họ đã đấu tranh giành được.